Over de familie Van Teyens

Oudste en jongste generatie 

De familie Van Teyens is ongeveer 350 jaar verbonden geweest met Beetsterzwaag. Saco van Teyens werd in 1601 geboren te Beetsterzwaag. Hij was de eerste die de familienaam Van Teyens voerde en de ‘oervader’ van het welvarende en invloedrijke geslacht. Hij was mede-oprichter van de Opsterlandse Veencompagnie. Hij liet een vaart graven in Opsterland voor de vervening van de hoogvenen, ook wel turfwinning genoemd, in Opsterland en (wijde) omgeving. Er werd veel geld geïnvesteerd, maar het leverde ook veel geld op. Met het winnen van turf is de basis gelegd van het Van Teyensfortuin. In de eeuwen die volgen trouwen nazaten van deze Saco met andere invloedrijke geslachten. Uiteindelijk zijn er in de 19e eeuw drie nazaten ‘overgebleven’: Etta Arnolda, Saco en Oeno van Teyens. In 1858 leven alleen Etta Arnolda en Oene nog. Zij richtten in dat jaar de Van Teyens Fundatie op. 

Etta Arnaldo stierf in 1862 en Oeno van Teyens stierf als laatste van de broers en zus in 1866 in Beetsterzwaag. Omdat alle drie ongehuwd bleven en geen kinderen kregen, sterft het geslacht Van Teyens door zijn dood uit.Oeno van Teyens is als laatste van zijn geslacht bijgezet in het graf naast zijn moeder, broer en zus op het kerkhof te Beetsterzwaag. Vanaf dan leeft de familie voort in de Van Teyens Fundatie. Uitgestorven, maar nooit vergeten. De stichting zal de naam van de familie Van Teyens altijd in ere én herinnering houden.

Rouwborden

In alle oude dorpskerken van Beets, Beetsterzwaag en Olterterp hebben vóór 1796 rouwborden gehangen. De functie van deze rouwborden was in de eerste plaats het in stand houden van de herinnering aan de overledene. Ze werden altijd in de buurt van het graf gehangen aan de binnenmuur van de kerk. Ook het aankondigen van het overlijden was een belangrijke functie van de rouwborden. Het bord werd na overlijden gemaakt door een timmerman en een schilder en zodra het klaar was opgehangen aan de poort van de state of naast de entree van het huis. Bij de begrafenis werd het bord voor de stoet uitgedragen naar de kerk. Gedurende de rouwtijd, gewoonlijk 40 dagen, werd het bord weer aan de poort of naast de deur gehangen. Na afloop van de rouwperiode werd het rouwbord in de kerk opgehangen.

Familiewapen

Families wilden met het familiewapen hun positie duidelijk maken. Daarnaast zorgde een uniek familiewapen voor herkenning. In het wapen stonden de rechten (en soms ook de plichten) van de familie afgebeeld. In het wapen van de familie Van Teyens zien we de Friese halve adelaar als symbool van het rechtersambt en de eikel als teken van het almenderecht (het recht op het gebruik van de gezamenlijke bossen). Het algemene eigenerfdenwapen in de Friese Wouden lijkt op het wapen van de familie Van Teyens, met het enige verschil dat er groene eikels op een zilveren achtergrond staan afgebeeld. Het Van Teyenswapen is dus een variatie op dit algemene eigenerfdenwapen