Het Fundatiehuys

Op de benedenverdieping kwamen 6 kamers en op de zolderverdieping de regentenkamer, waar de regenten regelmatig bij elkaar kwamen voor een vergadering. Deze kamer was gezellig ingericht. Er staat nog steeds een prachtige kachel, die door de aanleg van centrale verwarming niet meer gebruikt wordt. Aan de muur hangen bijzondere foto’s van de boerderijen en rouwborden van familieleden. Ook vandaag de dag wordt er door het huidige bestuur vergaderd in de regentenkamer van het Fundatiehuis. Altijd al eens een kijkje willen nemen? Waan je in de regentenkamer en bekijk de virtuele tour!

Het Fundatiehuis werd opgericht om arme oude vrouwen een onbezorgde oude dag te bezorgen. Minvermogende, ongehuwde vrouwen of weduwen van 50 jaar of ouder, kregen in het Fundatiehuis huisvesting en een wekelijkse uitkering in geld aangeboden. Voorwaarde: De vrouwen moesten lid zijn van de protestantse kerk, zich goed gedragen en tenminste twee jaar in Beetsterzwaag gewoond hebben. Dit werd bekostigd uit de opbrengsten van pacht boerderijen die eigendom waren van de Van Teyens Fundatie. Er trekken 6 vrouwen in het Fundatiehuis.

Een plekje in het Fundatiehuis hebben betekende wel dat je je aan een aantal regels moest houden. Zo bepaalden de regenten bijvoorbeeld, om eenheid te behouden, het model van de gordijnen voor de ramen, moest je als bewoonster je kamer en de gang schoon en netjes houden en mocht je in de avond niet naar de zolder om turf te halen. Je was verplicht om netjes en stil te leven en naar de kerk te gaan. Je mocht zonder toestemming van de regenten je kamer niet langer dan zes weken verlaten en de regenten mochten altijd orde op zaken stellen, wanneer zij dat nodig vonden.  

In 1930 werd het Fundatiehuis uitgebreid zodat er plek voor meer vrouwen was. Er kwam een nieuwe vleugel aan het oude Fundatiehuis. Dit jaartal staat op een gedenksteen. In 1958 is het gasthuis, ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan, geheel verbouwd en gemoderniseerd. 

In 1984 neemt de populariteit van het Fundatiehuis, door de komst van de AOW en de (modernere) bejaardentehuizen, af. Eén van de bewoonsters van het Fundatiehuis in deze tijd was Johanna Bus-Meester. Zij zei het volgende in het Fries: 

“Wy hawwe de beskikking oer twa keamers, in eigen keukentsje en sanitair. Noch hyltyt gratis en foar neat en dat jildt ek foar it elektrys en de sintrale ferwaarming, dy’t yn it plak kommen is fan de turf. Wy hoege hjir neat te dwaan, allinnich de keamer mar skjin hâlde, sa lang as jo dat kinne. Dan binne jo gelokkich. It is hjirre folle moaier as yn it bejaardetehûs. Ik haw myn ljocht ris opstutsen yn Wolvegea en De Gordyk doe’t ik út myn hûs yn’e Himrik moast, mar hjirre binne jo sa frij en sa rêstich en dochs is alles tichtby.”

Toch komt er een einde aan het gasthuis. Het oorspronkelijke doel van de stichting; arme, oude vrouwen een onbezorgde oude dag geven, wordt door de overheid geregeld. De regenten gaan daarom op zoek naar een nieuw doel, dat in de geest dicht bij het oude ligt. In 2002 wordt er een andere bestemming gevonden voor het Fundatiehuis. Na een complete verbouwing neemt de groepspraktijk van de huisartsen van Beetsterzwaag zijn intrek in het Fundatiehuis. Het gebouw huren zij van de stichting.